بیماری تب برفکی گوسفند و گاو چیست و چه علائمی دارد؟

آشنایی با بیماری تب برفکی و  درمان و پیشگیری از تب برفکی گوسفند و گاو

تب برفکی، یکی از مشکلات رایج، بین انواع دام ها است. این بیماری ویروسی و عفونی می‌باشد. مراقبت کردن از دام ها در مقابل این اتفاق اهمیت بسیار زیادی دارد. اگر این بیماری کنترل نشود؛ می‌تواند برای حیوانات خطرناک و کشنده باشد. از تب برفکی به عنوان بیماری دهان و پا نیز یاد می‌شود؛ زیرا این نواحی از بدن حیوانات سم دار هنگام آلودگی به این ویروس درگیر می‌شوند. حیواناتی که به طور معمول درگیر این بیماری می‌شوند بز، گوسفند و گاو هستند. این حیوانات از آن جایی که در صنعت دامداری اهمیتی زیادی دارند؛ آسیب دیدن آن ها می تواند سبب خسارت های بسیار زیادی شود. به همین دلیل مراقبت کردن از دام ها در مقابل چنین اتفاقاتی که می تواند سبب بروز مشکلات فراوانی شود؛ اهمیت بسیار زیادی دارد. در این مطلب از سایت دام سبز قصد داریم شما دامداران زحمت کش را از عواقب و علائم این بیماری و روش های درمانی آن آگاه کنیم. برای کاهش هزنیه و خسارات گله خود حتما به نکات اشاره شده در این مطلب توجه ویژه‌ای داشته باشید چرا که درمان بیماری تب برفکی گوسفند، گاو و بز به سختی و با هزنیه و تلاش زیاد امکان پذیر است. در ضمن احتمال تلفات بالایی نیز دارد.

عامل ایجاد بیماری تب برفکی

بیماری تب برفکی به دلیل وجود ویروسی از خانواده پیکورنا ویروس ها، ایجاد می‌شود. این ویروس وارد بدن گوسفند یا گاو شده و سپس در آن جا شروع به رشد و تکثیر می‌کند. ویروس می‌تواند از طریق گردش خون چهارپایان، وارد بخش های مختلف بدن شده و نواحی گوناگونی را درگیر کند. تکثیر ویروس باید در تعداد و حجم بالا باشد تا بتواند بدن حیوان را درگیر کند. این ویروس، عامل یکی از بیماری های رایج بین گوسفندان و گاو‌ های دامداری های بزرگ و کوچک است که هر چند وقت یکبار بسته به شرایط مختلف به خصوص در فصول سرد شایع می‌شود.

نحوه انتقال بیماری

بیماری تب برفکی بین دام ها ممکن است به شیوه های مختلفی انتقال پیدا کند. معمولا عامل آن به دو شیوه مستقیم و غیر مستقیم بین گوسفند، گاو و حتی بز منتقل می شود. متاسفانه یکی از دلایل شیوع این بیماری، سرعت انتقال بالا و پایداری آن می‌باشد. به نحوی که ویروس می‌تواند برای چندین روز در بیرون از بدن حیوانات نیز زنده مانده و قابلیت عفونی بودن خود را حفظ می‌کند. در ادامه به نحوه شیوع مستقیم و غیر مستقیم این ویروس، بین دام ها می‌پردازیم.

نحوه شیوع مستقیم

بیماری تب برفکی می‌تواند از طریق تنفس هوا، توسط دام حساس به آن منتقل شود. انتقال از دام آلوده به دام سالم، به سرعت از ابتدای ابتلای دام آلوده، حتی زمانی که دام آلوده علائم را بروز نداده، رخ می‌دهد. گوساله ها نیز می‌توانند با خوردن شیر از دام آلوده، مبتلا به بیماری شوند. در نشخوار کنندگان که سن بیشتری دارند معمولا بیماری از طریق خوراکی منتقل نمی‌شود. اما امکان انتقال این ویروس از طریق علوفه و مواد غذایی آلوده به دام ها وجود دارد.

انتقال غیر مستقیم

یکی دیگر از شیوه های انتقال بیماری، انتقال غیر مستقیم می‌باشد. در این نوع انتقال کارگران دامداری، وسایل مختلف مانند سرنگ های آلوده و حتی رفت و آمد وسایل نقلیه نیز می‌تواند عامل انتقال باشند. حتی باد نیز ممکن است این بیماری را جا به جا کرده و سبب به وجود آمدن این بیماری شود. بعضی از افراد از این بیماری به عنوان طاعون حیوانات یاد می‌کنند. در زمان قدیم که درمانی برای این بیماری شناخته نشده بود؛ مرگ و میر بسیار زیادی بین دام ها رخ می‌داد. اما امروزه می‌توان تا حد زیادی از بروز بیماری و کشنده بودن آن جلوگیری کرد.

در این سایت بخوانید:نحوه واکسیناسیون گوسفندان

علائم تب برفکی در گاو، گوسفند و بره

بیماری تب برفکی یک دوره کمون ۳ تا ۶ روزه دارد. در این مدت دام بیمار شده و علائمی بروز پیدا نمی‌کند. دوره کمون، بسیار خطرناک بوده و احتمال انتقال بیماری را افزایش می‌دهد. زیرا در این دوره دام در حقیقت به بیماری مبتلای بوده اما از سایر دام ها جدا نمی‌شود. بعد از دوره کمون اولین علامتی که بروز پیدا می کند؛ تب شدید می باشد. بی اشتهایی، گوشه گیری و کاهش تولید شیر نیز از دیگر علائم بالینی هستند که در حیوانات بروز پیدا می کنند.

تب برفکی چند روز طول میکشد ؟

از علائم شاخص بیماری، تشکیل وزیکول هایی با مایع سروزی می‌باشد. این وزیکول ها امکان پاره شدن و ایجاد زخم را در نواحی مختلف بدن دارند. وزیکول ها اگر در ناحیه دهان ایجاد شوند؛ سبب ریختن بزاق از دهان گوسفند یا گاو شده و روند تغذیه را مختل می کنند. علاوه بر دهان وزیکول ها می توانند در ناحیه پا نیز ایجاد شده و دلیل لنگ زدن حیوان باشند. علائم در گاو و گوسفند تقریبا مشابه بوده با این تفاوت که علائم در گوسفند ها، اندکی خفیف تر مشاهده می‌شود. دوره کمون معمولا بین دو تا سه روز بوده اگر با مقادیر کم ویروس، دام آلوده شده باشد این دوره تا ده روز نیز طول می کشد.

مشکلات اقتصادی به وجود آمده توسط تب برفکی

به طور کلی بیماری تب برفکی بیشتر می‌تواند در دام های جوان سبب مرگ و میر شود‌. این بیماری همچنین سبب کاهش تولید شیر و گوشت نیز خواهد شد. علاوه بر این موارد، بار اقتصادی برای قرنطینه کردن و درمان بیماری نیز به دامداران تحمیل می‌شود. در نتیجه می‌توان گفت این بیماری ‌پر هزینه بوده و ضرر و خسارت زیادی به دامداران وارد می‌کند. مشکلاتی که این بیماری می‌‌تواند به وجود بیاورد این است که برای مدت طولانی در دام‌ هایی که بهبود پیدا کردند نیز باقی می‌‌ماند. ویروس بیماری در بدن دام‌ هایی که حتی علیه آن آنتی بادی ترشح کرده و درمان شدند نیز باقی مانده و از این طریق، قطع شدن چرخه انتقال کمی سخت می‌‌شود.

آیا تب برفکی به انسان منتقل می شود؟

یکی از سوال ‌های مهمی که برای افرادی که با این بیماری، مواجه می‌‌شوند به وجود می آید این است که تب برفکی به انسان منتقل می ‌شود یا نه. برای پاسخ به این سوال باید گفت بعضی از بیماری‌ ها بین انسان و دام مشترک بوده و می ‌تواند از دام به انسان منتقل شود. در نقطه مقابل، بعضی از بیماری ‌ها مخصوص دام بوده یا بعضی از آن ها مخصوص انسان می‌ باشد. یعنی اگر بیماری فقط مخصوص دام ‌ها باشد با ورود ویروس یا عامل بیماری دامی، به بدن انسان مشکلی برای او ایجاد نمی ‌شود. ویروس تب برفکی نیز از همین دسته می‌باشد. خوردن گوشت و شیر آلوده به این ویروس نمی ‌تواند برای انسان مشکل به وجود بیاورد البته باید توجه داشته باشید که کشتارگاه‌ های ایران، دام ها تب دار را جمع آوری می کنند.

برای شناخت سایر بیماری های گوسفندان این مطلب از سایت دام سبز را نیز پیشنهاد می‌کنیم مطالعه کنید.

پیشگیری از تب برفکی به کمک واکسن

برای بیماری ‌هایی که قابلیت انتقال و سرایت بالایی دارند مهم ترین کاری که می‌ توان در خصوص آن ها انجام داد؛ پیشگیری می‌‌باشد. اگر شما اقدامات پیشگیرانه را انجام دهید می‌ توانید از خسارت ‌هایی که در آینده می‌‌تواند بر اثر به وجود آمدن و شیوع بیماری در بین دام‌ ها رخ دهد؛ جلوگیری کنید. برای تزریق واکسن تب برفکی زمان مشخصی وجود دارد و باید توسط دامپزشک این کار انجام شود. معمولاً بره‌ ها بعد از چهار ماهگی می‌‌توانند این واکسن را تزریق کنند. بازه تزریق واکسن به پارامتر های مختلفی بستگی دارد. به طور مثال اگر این بیماری در منطقه شما شایع شده باشد؛ فاصله های زمانی تزریق واکسن را باید کوتاه کنید. تزریق واکسن باید به صورت زیرجلدی و توسط دامپزشک انجام شود. این واکسن نباید به هیچ وجه به صورت عضلانی به گاو یا گوسفند تزریق شود.

قرنطینه سازی و جدا کردن حیوانات آلوده

اگر یکی از حیوانات آلوده شد باید اقدامات متناسبی انجام شود. در غیر این صورت، ممکن است مشکلات زیادی برای شما به وجود بیاید و همه دام‌ های شما به سرعت آلوده شود. در ابتدا باید حیوان آلوده را از سایر دام‌ ها جدا کرد و اقدام به جدا کردن غذا و آب این حیوان نمود. سپس باید ضدعفونی محیط انجام شود. می توان از فرمالین پنج درصد یا هیدروکسید دو درصد برای ضدعفونی کردن محیط استفاده کرد. ضدعفونی کردن همه وسایل مربوط به دام، وسایل نقلیه و هر چیزی که در محیط اطراف وجود داشته، اهمیت بسیار زیادی دارد. باید چرخه انتقال این بیماری قطع شود. در غیر این صورت دام ‌های دیگر نیز آلوده می شوند.

بهترین روش درمانی و دارو برای کنترل بیماری تب برفکی

قبل از این که در خصوص درمان تب برفکی صحبت کنیم؛ باید گفت بهترین درمان پیشگیری می باشد که باید از طریق تزریق واکسن، در زمان مناسب انجام شود. درمان حیوانات باید زیر نظر دامپزشک و افراد متخصص انجام شود. معمولا دامپزشک ‌ها از دارو هایی استفاده می ‌کنند که تب گاو و گوسفند را کاهش داده و همچنین از ویتامین ‌ها برای تقویت آن ها استفاده می ‌کنند. درمان مشخص و قطعی برای بیماری وجود ندارد اما با مراقبت ‌های لازم می‌ توان تا حدودی به دام کمک کرد تا روند بهبودی را طی کند. اسپری های ضدعفونی که تازگی به وجود آمدند می ‌توانند به درمان و بهبود تاول‌ های به وجود آمده در دهان کمک کنند. اگر با درمان های انجام شده حیوان رو به بهبودی نرفت؛ ممکن است دام تلف شود.

جهت اطلاع از قیمت گوسفند زنده کلیک کنید.