بهترین نژاد گوسفندان ایرانی

معرفی خصوصیات و اسامی گوسفندان ایرانی

با توجه به اینکه پرورش گوسفند از جهات و زوایای مختلفی مورد توجه قرار می‌گیرد و از طرفی هم این گوسفندان تامین کننده بسیاری از نیازهای غذایی و صنعتی بشر هستند، توجه به بهترین نژاد گوسفند ایرانی، از اهمیت بالایی برخوردار است. نژادهای مختلفی برای اسم گوسفند ایرانی قابل تعریف است که هر کدام به واسطه ویژگی‌ها و خصوصیاتی که دارند، شناسایی شده و از یکدیگر تفکیک می‌شوند.

از این رو دامداران و افرادی که در پی پرورش و یا خرید گوسفند زنده هستند، نیاز به آشنایی با نژادهای مختلف این گوسفندان پیدا می‌کنند. با در نظر گرفتن تنوعی که نسبت به اسم گوسفند ایرانی قابل تعریف است، در صورتی که شما هم نسبت به نژادهای مختلف گوسفند ایرانی کنجکاو هستید، در ادامه این مطلب می‌توانید با ما همراه باشید تا اطلاعاتی در رابطه با بهترین نژاد گوسفند ایرانی و نژادهای گوناگون آشنایی پیدا کنید.

آشنایی با بهترین نژاد گوسفند ایرانی

گوسفندان با وجود نژادهای مختلفی که دارند، می‌توانند از جهات مختلفی در دسته بهترین نژادها قرار بگیرند. در واقع باید چنین گفت که خصوصیاتی که برای گوسفندان تعریف می‌شود، عاملی برای تقسیم بندی آن‌ها در بهترین‌های مختلف است. به طوری که برخی گوسفندان به لحاظ گوشتی غنی هستند و در دسته بهترین نژاد گوشتی قرار می‌گیرند، برخی هم از نظر پشم می‌توانند نژاد برتر شمرده شوند.
با این حساب، برای اینکه بتوانیم بهترین نژادها را از یکدیگر تفکیک کنیم، نیاز به طبقه بندی نژادها خواهیم داشت. این طبقه بندی شامل انواع نژادهای برتری است که در ادامه مورد توضیح و بررسی قرار داده‌ایم:

بهترین نژاد گوشتی گوسفندان ایرانی

قطعا یکی از اصلی‌ترین اهداف پرورش گوسفند و هر نوع دام دیگری، در رابطه با منابع گوشتی‌ای است که می‌تواند اهمیت سرمایه‌ای بالایی داشته باشد. به همین دلیل از اولویت‌هایی که برای نژادهای برتر تعریف می‌شود، عموما در رابطه با گوشتی بودن آن‌هاست. برای شناسایی این گوسفندان کافی است به خصوصیات و شکل ظاهری آن‌ها توجه کنید. گوسفندان گوشتی غالبا گردن کوتاه و پری دارند و داشتن ویژگی‌هایی چون ران‌های حجیم و عضلانی، ساق‌های درشت و بزرگ و نیز کمری پهن، از جمله شناسه‌هایی هستند که به افراد در تشخیص گوشتی بودن گوسفندان کمک می‌کنند.
گوسفندان گوشتی بیشتر برای تامین گوشت مورد استفاده قرار می‌گیرند و نمی‌توان روی خصوصیات دیگری چون شیر یا پشم آن‌ها حساب چندانی باز کرد. این به معنای کاربرد بیشتر گوشت این گوسفندان است. از طرفی هم با توجه به اینکه هدف اصلی پرورش گوسفند در کشور ما تامین منابع گوشتی است، این نژاد از گوسفندان بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند.

معروف ترین نژاد شیری گوسفندان ایرانی

از دیگر دلایلی که گوسفندان اهمیت غذایی بالایی دارند، تامین شیر و لبنیات به واسطه این شیر آن‌ها است. به طوری که نژاد شیری هم در میان نژادهای مهم و مورد توجه قرار می‌گیرد. لگنی عریض و پهن، همراه با بدنی ظریف، از خصوصیاتی است که به شما در تشخیص این نژاد گوسفندان کمک می‌کند. از آنجایی که میزان تولید شیر در نژاد شیری بیشتر از نژادهای دیگر است، می‌تواند بیشترین سود را برای تولید لبنیات گوسفندی داشته باشد. نژاد شیری حتی برای دامداران هم جزء نژادهای مهم محسوب می‌شود.

بهترین نژاد پشمی گوسفندان ایرانی

از دیگر انواع نژادهای برتر، می‌توان به نژاد پشمی اشاره کرد. این نژاد در صادرات و صنایع مختلف از اهمیت بالایی برخوردار است. علت این موضوع، تولیدات پوشاک و نیز صادرات پشم است. در واقع باید چنین گفت که صادرات پشم در کشور ما، در صدر صادرات غیرنفتی و پرطرفدار قرار می‌گیرد. به همین دلیل بخش بزرگی از اقتصاد به این صادرات بستگی پیدا می‌کند.
گوسفندان نزاد پشمی، عموما به واسطه بدن کشیده و باریکی که دارند قابل تشخیص هستند. پشم این گوسفندان به طور فشرده در سراسر پوست آن‌ها توزیع شده و می‌تواند حجم بسیار زیادی از پشم را تامین کنند.

درباره آداب و احکام قربانی عقیقه اینجا بیشتر بخوانید.

خاص ترین نژاد پوستی گوسفندان ایرانی

نژاد پوستی گوسفندان به لحاظ تامین نیازهای صنایع پوشاک، جزء نژادهای مهم به حساب می‌آید. در واقع از این نژاد برای تهیه و تولید انواع پالتو، کلاه، کفش و دیگر پوشاک بهره گرفته می‌شود. از این رو از نظر صنعتی، نژاد پوستی گوسفندان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. این نژاد به واسطه ویژگی‌هایی چون دست و پای کشیده، باریک و ظریف و نیز پشم‌های دارای رنگ خاص با تارنازک و بلند اما کم پشت، شناخته و معرفی می‌شود. همچنین باید افزود که بره‌های جوان نژاد پوستی، می‌توانند پوست مرغوب‌تری داشته باشند.

انواع نژادهای گوسفند های ایران

حال که با ویژگی‌های مربوط به انواع نژادهای گوسفند ایرانی آشنایی پیدا کردید، زمان آن رسیده تا به طور جزئی‌تری به انواع نژادها و اسم گوسفند ایرانی بپردازیم. این انواع شامل گوسفند افشاری ، سنگسر، مغانی، مهربان، زل، کردی و ماکویی است که در ادامه هر کدام به طور دقیق مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

گوسفند افشاری

یکی از محبوب‌ترین گوسفندان نژاد گوشتی، گوسفند افشاری است. اصلیت نژاد این گوسفند به زنجان باز می‌گردد اما در آذربایجان غربی و شرقی و نیز کردستان هم به پرورش این نژاد پرداخته می‌شود. گوسفندان نژاد افشاری در مقایسه با بسیاری از دیگر گوسفندان نژاد گوشتی، می‌توانند بازدهی بیشتری داشته باشند و به عنوان یکی از نژادهای پرسود برای پرورش شناخته می‌شوند.

اگر بخواهیم در رابطه با ویژگی‌های این نژاد از گوسفندان صحبت کنیم، باید گفت که این گوسفندان عموما دارای رنگ قهوه‌ای روشن تا تیره هستند. البته باید افزود که به ندرت رنگ سفید هم در این نژاد مشاهده می‌شود. این نژاد از گوسفندان سرعت رشد بالایی دارند و علاوه بر تامین گوشت مرغوب، در ارائه شیر خوب و حتی پشم مناسب هم می‌توانند ایفای نقش کنند. به همین دلیل پرورش این نوع از نژاد گوسفندان همواره با سود برای دامداران همراه بوده است.

از خصوصیات پرورشی‌ای که برای نژاد افشاری قابل تعریف است، می‌توان به لزوم شرایط آب و هوای مناطق سردسیری اشاره کرد. به علاوه شایان ذکر است که این گوسفندان قدرت مقاومتی بالایی در برابر انواع بیماری‌ها و انگل‌ها دارند و از طرفی هم توانایی بالایی در دوقلوزایی و چند قلوزایی برای آن‌ها تعریف شده! همین خصوصیات سبب می‌شوند تا از گوسفندان نژاد افشاری در غالب انواع پرسود و اقتصادی برای پرورش یاد شود.

در مورد اصول پرورش گاو اینجا بیشتر بخوانید.

گوسفند سنگسر

نژاد سنگسر، از دیگر نمونه‌های گوسفندان نژاد گوشتی است که می‌تواند علاوه بر پرورش و بره‌زایی، برای زبح و تامین گوشت هم در میان بهترین گزینه‌ها قرار بگیرد. اصالت نژاد گوسفندان سنگسر، به منطقه سنگسر سمنان باز می‌گیرد؛ اما به دلیل مقاومت زیستی بالایی که این گوسفندان دارند، در مناطق مختلفی نظیر فیروز کوه، شمیرانات، دماوند و مواردی از این قبیل، پرورش داده می‌شوند.
به لحاظ ظاهری باید گفت که این نژاد از گوسفندان مانند انواع نژاد افشاری، دارای طیف رنگی بین قهوه‌ای روشن تا قهوه‌ای تیره هستند که در برخی موارد رنگ‌های کبود و نخودی را نیز می‌توان در میان رنگ‌های این نژاد در نظر گرفت. از دیگر خصوصیات و ویژگی‌هایی که می‌توان در رابطه با گوسفندان نژاد سنگسر مطرح نمود، کیفیت پشمی است که این گوسفندان دارند. به طوری که می‌توان علاوه بر کیفیت گوشتی، پشم را نیز در میان ویژگی‌های مثبت این گوسفندان تعریف کرد.

با توجه به کیفیت گوشت و پشمی که گوسفندان نژاد سنگسر دارند، از این گوسفندان هم در میان انواع اقتصادی یاد می‌شود که محدودیت کمی نسبت به منطقه پرورشی دارند و دامداران می‌توانند از آن‌ها برای پرورش و بره‌زایی و حتی برای زبح و تامین گوشت بهره بگیرند.

گوسفند مغانی

سنگین ترین گوسفندان ایرانی

گوسفند مغانی که اصالتا بومی منطقه آذربایجان شرقی است، نمونه‌ دیگری از گوسفندان نژاد گوشتی بوده که بیشتر در مناطقی چون در دشت مغان و نواحی ییلاقی و غرب دریای خزر دیده می‌شود. این گوسفند در دوره‌های مختلف تولد و بلوغ، رنگ‌های متفاوتی دارد. به طوری که در بدو تولد، رنگ گوسفندان نژاد مغانی قهوه‌ای بوده که پس از بلوغ به رنگ‌های شکری و یا نخودی تغییر پیدا می‌کند‌.
از آنجایی که گوسفند نژاد مغانی توانایی بره‌زایی با وزن بالا را دارد، انتخاب بسیار مناسبی برای پرورش و بره‌زایی بوده و می‌تواند سود دامی بالایی داشته باشد. در رابطه با وزن این نژاد از گوسفندان ایرانی باید گفت که وزن نر و ماده آن در یک سالگی تفاوت چندانی ندارد؛ اما عموما وزن گوسفند نر بیشتر از ماده است.

گوسفندان نژاد مغانی در میان انواع نژاد شیری هم قابل توصیف هستند و می‌توانند حجم تولید شیر مناسب و بالایی داشته باشند. از ویژگی‌ها و خصوصیات ظاهری‌ای که در تشخیص این نژاد از گوسفندان کمک می‌کند، می‌توان به گردن متوسط و عضلانی، رشد متناسب، شانه متوسط، عضلات پشت مستقیم، مسطح و عریض، ران عضلانی و در نهایت جثه گرد و حجیم آن اشاره کرد.

• در این لینک با نژاد گوسفند چینی آشنا شوید.

نژاد گوسفند مهربان

نژاد مهربان هم نمونه آشنایی از انواع گوسفندان نژاد گوشتی محسوب می‌شود. این گوسفندان بومی همدان هستند که در شهرهای کوهستانی دیگری چون زنجان و کردستان هم پرورش داده می‌شوند. گوسفندان نژاد مهربان هم مانند انواع افشاری، درصد دوقلوزایی بالایی دارند. در رابطه با نژاد مهربان باید گفت که این گوسفندان تنها در میان نژاد گوشتی قرار می‌گیرند و نمی‌توانند پشم چندانی تولید کنند.
به لحاظ ظاهری و رنگ، باید گفت که گوسفندان نژاد مهربان، در رنگ‌های قهوه‌ای تیره و روشن و نیز سیاه، وجود دارند. همچنین باید افزود که این گوسفندان دارای دنبه بزرگ‌تری در مقایسه با انواع دیگر هستند. با توجه به شرایط زیستی و باروری‌ای که گوسفندان نژاد مهربان دارند، از این نژاد هم می‌توان در میان انواع اقتصادی یاد کرد.

در این سایت مطالعه کنید: چگونگی چیدن پشم گوسفند

گوسفند زل

گوسفندان نژاد زل از جمله گوسفندانی هستند که در نواحی شمالی ایران، مانند مازندران و برخی مناطق گلستان، پرورش داده می‌شوند. این گوسفندان در دسته گوسفندان نژاد شیری قرار می‌گیرند. گوسفندان نژاد زل در رنگ‌های سفید، سیاه، قهوه‌ای روشن و تیره، خاکستری و نخودی وجود دارند. به علاوه در رابطه با گوشت گوسفندان نژاد زل باید گفت که نرمی، خوش خوراکی و طعم پذیری عالی، از خصوصیاتی است که سبب شده تا گوشت گوسفند زل از محبوبیت بالایی برخوردار باشد.

نژاد زل، پشم خوبی دارد، اما مقدار آن به قدری نیست که از آن در راستای تامین پشم و سودهی بهره گرفت. به همین دلیل بیشتر شیر و گوشت این نژاد است که مورد توجه افراد قرار می‌گیرد. این گوسفندان هم بدن مقاومی دارند و می‌توانند در برابر بسیاری از بیماری‌ها و انگل‌ها، سلامت جسمی خود را حفظ کنند. به همین دلیل ساکنان مناطق شمالی، بیشتر از نواحی دیگر به پرورش این نژاد می‌پردازند.

گوسفند کردی

گوسفندان نژاد کردی هم در میان انواع نژاد گوشتی قرار می‌گیرند. این گوسفندان به سبب داشتن دمبه سبک، گوشت بیشتری دارند و می‌توانند به عنوان یکی از نژادهای برتر گوسفند ایرانی توصیف شوند. رنگ‌هایی که برای گوسفندان این نژاد تعریف می‌شود، عموما رنگ‌های سفید مایل به شکری و رنگ نخودی هستند. دست و پای این نژاد از گوسفندان، به رنگ قهوه‌ای بوده و دنبه آن‌ها به نسبت بسیار بزرگ‌تر از دیگر نژادها است. به طور کلی باید چنین گفت که این نژاد از گوسفندان دارای جثه‌ای متوسط با دست و پای کشیده هستند.
از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که می‌توان نسبت به پرورش گوسفندان نژاد کردی مطرح نمود، در رابطه با چندقلوزا بودن این گوسفندان است. به طوری که این موضوع سبب شده تا بسیاری از دامداران، نژاد گوسفند کردی را برای پرورش انتخاب کنند. همچنین باید افزود که گوسفندان نژاد کردی شیردهی مناسبی دارند و بازدهی پشم آن‌ها 50 الی 55 درصد است.

گوسفند ماکویی

گوسفند نژاد ماکویی که جزء برترین نژاد پشمی گوسفندان ایرانی محسوب می‌شود، اغلب به رنگ سفید قابل مشاهده هستند. میزان تولید پشم بالا به واسطه گوسفندان این نژاد، سبب شده تا از آن‌ها به عنوان برترین نژاد پشمی گوسفندان ایرانی یاد شود. البته باید افزود که گوشت این گوسفندان هم به قدری است که بتوان از آن‌ها به عنوان گوسفندان نژاد گوشتی هم یاد کرد؛ اما مرغوبیت الیاف بالا سبب شده تا آن‌ها را به عنوان نژاد پشمی برتر معرفی کنند.
با توجه به اینکه گوسفندان نژاد ماکویی سازگاری پرورشی بالایی دارند، در مناطق مختلف ایران، با خصوصیات و ویژگی‌های متنوع پرورش داده می‌شوند؛ با این وجود زیستگاه اصلی این نژاد مربوط به آذربایجان شرقی است.

در حالت کلی، هر یک از نژادهایی که تا اینجا مورد بحث و بررسی قرار گرفت، دارای خصوصیات و ویژگی‌های منحصربه‌فردی هستند که سبب تمایز آن‌ها از یکدیگر می‌شوند. به همین دلیل نژادهای مختلفی برای آن‌ها تعریف شده که هر کدام بسته به خصوصیاتی که دارند، می‌توانند بخشی از نیازهای غذایی و صنعتی بشر را تامین و برطرف کنند.

ارائه شده توسط سایت دام سبز